Zastawka cewki tylnej

Wpisany przez Administrator środa, 23 marca 2011 15:42

Zastawka cewki tylnej

Zastawka cewki tylnej zdarza się u chłopców i u większości płodów powoduje jedynie ograniczenie odpływu moczu z pęcherza moczowego. Są jednak przypadki, w których odpływ moczu jest całkowicie zahamowany i cała jego objętość wyprodukowana przez nerki gromadzi się w pęcherzu moczowym. W poniższym opracowaniu zajmiemy się tylko tymi przypadkami.

Od około 12. tygodnia ciąży nerki płodu zaczynają produkować mocz i drogami wyprowadzającymi dostaje się on do pęcherza moczowego, skąd w czasie oddawania moczu odbywającego się podobnie jak u dorosłych, dziecko wydala go do jamy owodniowej. Płyn owodniowy, który do tego momentu był produkowany przez łożysko i błony płodowe, zaczyna się składać w coraz większej części z moczu płodu. W okolicy 20. tygodnia ciąży u płodów nie wydalających moczu płyn owodniowy znika zupełnie. Brak płynu owodniowego nazywamy bezwodziem i jest to sytuacja niebezpieczna dla płodu. Poza problemami związanymi z uciskiem pępowiny i możliwym niedotlenieniem oraz deformacjami kończyn i twarzy bardzo istotne są zaburzenia rozwoju płuc. Aby dziecko po porodzie mogło oddychać, w czasie ciąży musi dojść do zmian w płucach, do których konieczna jest obecność płynu owodniowego. Dzieci, które pozbawione są płynu owodoniowego w czasie ciąży rodzą się ze znacznie niedorozwiniętymi płucami i z tego powodu często umierają bezpośrednio po porodzie.

Zastawka cewki tylnej powoduje dwa negatywne skutki. Pierwszym z nich jest bezwodzie, deformacje kończyń i twarzy oraz zaburzenie rozwoju płuc i brak możliwości oddychania po porodzie.

Drugim skutkiem jest brak możliwości pozbycia się moczu z pęcherza moczowego. Gromadzi się go coraz więcej i rośnie ciśnienie w pęcherzu moczowym. Mocz zaczyna się cofać do nerek i powoduje ich uszkodzenie. Nerki przestają powoli produkować mocz. Do pewnego etapu są to zmiany odwracalne, ale w pewnym momencie mimo zastosowania odpowiedniego leczenia nerki już nie są w stanie podjąć swojej funkcji.

Dziecko, które rodzi się z niedorozwiniętymi płucami i nie produkuje moczu ma bardzo niewielkie szanse na przeżycie, a jeśli przeżyje – od urodzenia wymaga bardzo intensywnego leczenia, a w późniejszym okresie przeszczepu nerki.

Rozpoznanie zastawki cewki tylnej jest możliwe mniej więcej od 14 -16. tygodnia ciąży, kiedy płód produkuje istotną ilość moczu. W czasie badania USG zmniejszenie się objętości płynu owodniowego i charakterystyczny obraz nerek i pęcherza moczowego pozwalają postawić diagnozę. Aby można było rozpocząć leczenie pacjentka musi być poddana badaniom kwalifikującym ją do zabiegu. W ramach tych badań pobirana jest krew pacjentki podobnie jak przed każdnym innym zabiegiem. Oprócz tego powinien być pobrany mocz płodu z pęcherza moczowego, aby można było ocenić, jak funkcjonują nerki płodu. Pęcherz moczowy płodu nakłuwa się cienką igłą przez skórę brzucha kobiety ciężarnej i poza opróżnieniem go pobiera się również materiał na badanie gentyczne.

Prawidłowe wyniki badań kobiety, badania moczu płodu oraz badań genetycznych pozwalają zakwalifikować ciężarną do zabiegu.

Leczenia polega ne tym, że przez brzuch kobiety wprowadza się do pęcherza moczowego płodu nieco grubszą igłę, przez którą zakładany jest dren – jeden jego koniec umieszcza się w pęcherzu moczowym, a drugi w jamie owodniowej czyli tam, gdzie powinien gromadzić się płyn owodniowy. W ten sposób mocz który spływa z nerek do pęcherza moczowego wydostaje się z niego i nie powoduje alej uszkodzenia nerek, a doatkowo pojawia się płyn owodniowy co umożliwia prawdiłowy rozwój płodu i jego płuc.

Powikłania po zabiegach tego typu pojawiają się u około 5% pacjetnek. Może się zdarzyć odpływanie płynu owodniowego, krwawienie, bóle brzucha, a nawet poronienie lub obumarcie płodu. U większości kobiet dalszy przebieg ciąży jest prawidłowy i poród może się odbyć drogami natury. Zdarza się, że dren pozostawiony w brzuszku płodu przemieści się lub zatka. Wówczas jeśli do terminu porodu zostało jeszcze dużo czasu można powtórzyć zabieg, a jeśli płód jest już dojrzały – wywołać poród.

Dziecko po takim leczeniu wewnątrzmacicznym nie jest wyleczone, ponieważ zastawka cewki tylnej nadal uniemożliwia odpływ moczu z pęcherza moczowego. Wymaga to leczenia chirurgicznego po porodzie. Po porodzie dziecko wymaga obserwacji w kierunku niewydoności oddechowej i ścisłej kontroli funkcji nerek. Niestety u dużej części dzieci leczonych w czasie ciąży w późniejszym okresie życia obserwuje się problemy z nerkami, ale odpowiednie leczenie pozawala uniknąć przeszczepu nerki.